Bilgi Felsefesi Nedir, Ortaya Çıkışı ve Bilim Felsefesinin Soruları Nelerdir
Bilim Felsefesi
Bilime felsefi açıdan bakmak; bilim inceleme konusu olan olguları açıklığa kavuşturmak için hipotez ve kuramlar ortaya koyar daha sonra Gözlem ve deney ile bunları doğru olup olmadıklarını denetlemeye çalışır.
Bilimsel çalışma yapan bilim insanları, bilimin kavramsal yapısını olguları açıklama yöntemi, doğruluk ölçütleri nedir ,disiplinler arasındaki farklılıklarla ilgilenmezler. Nedensellik nedir Hipotez nedir. Doğa yasası deyince ne anlaşılmalıdır. Bilimsel kuramların geçerlilik ölçütleri nelerdir ,gibi sorularla da ilgilenmezler. Bu soruların tek yanıtı yoktur ve nesnel olarak yanıtla namazlar.
Bilini anlamaya ve açıklamaya yönelik olan bilimsel bilgi birikimi üzerinde gerçekleştirilen felsefi çalışmalara bilim felsefesi denir. Bilim felsefesi bilimsel bir çalışma değildir.
Bilim felsefesinin görevi: bilimin kavramlarını aydınlatmak , bilimin yapısını oluşturan işlem ve düşünme biçimini mantıksal olarak çözümlemektir.
Bilgi notu: Bilim felsefesi ile bilimsel felsefe birbirine karıştırılabilmektedir. Bunlar aynı olmayıp birbirlerinden oldukça farklı kavramlardır.
Bilim felsefesi: Bilimin ve bilimsel kuramların doğasını yapısını işleyişini açıklamayı ve temellendirmeye amaçlar bunu yaparken de felsefeye ait olan düşünme ve çözümleme yöntemini kullanır.
Bilimsel felsefe: Bir felsefe yaklaşımıdır. Bu felsefe yaklaşımı felsefeyi spekülasyonlardan ve metafizikten arındırmayı kendisine amaç edinmiştir bunun için felsefeye çağdaş bilimin yöntemlerini uygulamaya çalışmaktadır.
Bilim felsefesinin temel soruları bilim tarih boyunca hem gelişme gösteren hem de insanların gelişmesine katkıda bulunan bir süreçtir. Bilimin özellikle çağımızdaki hızlı gelişimi bilimle ilgili bazı sorunların önem kazanmasına neden olmuştur.
Bilim felsefesinin incelediği sorular şunlardır.
- Bilim nedir
- bilimsel yaklaşım nedir
- bilimselliğin ölçütü nedir
- Bilimsel yöntem nedir
- Bilimsel sonuç nedir
- Bilimsel düşüncenin işlevi nedir
- Bilimi diğer insani etkinliklerden ayıran özellikler nelerdir
Felsefe bilim ilişkisi
- Bilimlerin hepsinin ortak amacı doğrulara ulaşmaktır. felsefenin amacı da doğruya ulaşmaktır. Amaç bakımından felsefe ve bilim arasında bir fark yoktur farklılıkları şu şekilde sıralayabiliriz.
Bilim ile felsefe arasındaki farklılıklar
Bilim doğruya ulaşmaya çalışır, felsefe doğrunun ne olduğunu araştırır.
Bilin olgu ve olaylar arasındaki bağlantıyı açıklamakla getirir, felsefe incelediği konunun temelini inmeye çalışır.
Bilim bilimler farklı olsa da kullandıkları yöntemler ortaktır. Olgulara ilişkin Gözlem ve deney ile doğrulamaları yapmaya çalışır, felsefe yöntem olarak tutarlılığı ve sistemli düşünmeyi kullanır.
- Bilim ve Felsefe etkileşimi tarihi olarak çok eskilere dayanmaktadır İlk çağda bilindiği gibi bilim ve Felsefe iç içe bulunmaktaydı. Doğa bilimleri felsefenin sorgulayıcı yanından yararlanarak kendi alanlarını belirlemiş ve deneysel yöntemin uygular duruma gelmiştir.
- Felsefe bilimlerin alanlarına eleştirel ve akılcı bakış açısı ile yaklaşarak yol gösterici olmuştur filozofların çoğu çağlarının bilgi birikiminden yararlanmışlardır. Bilimlerin ulaştıkları Sonuçlar da felsefe tarafından değerlendirilmiştir bilimlerin incelediği alanları tek varlık alanı haline toparlamış ve değerlendirmeleriyle bilimlere yol göstermiştir.
- Bilimler felsefeden ayrılmaya başladığında ciddi bir alan daralması olacağı düşünülmüştür mantık etik ve estetik başlangıçta bağımsız alanlar olarak değerlendirilmiştir ancak Sonraları bunları da felsefenin alanı içine değerlendirilmiştir bilimsel çalışmalardaki başarılar bilim felsefesini ortaya çıkmıştır.
Bilgi notu: Felsefe geliştirdiği dönemdeki yaşam biçiminden etkilenmektedir. Bilim felsefesinin doğuşu da bundan kaynaklanmıştır ancak felsefenin alanı bilim ve sınırlandırılamaz varlık, ahlak, estetik, bilgi gibi konularda felsefenin alanı içindedir.