Din Felsefesinin Temel Problemleri ve Tanrının Varlığını Kabul Eden Görüşler
Din felsefesinin temel problemleri
Dinlerin sorgusuz kabul ettikleri doğrular vardır. Din felsefesinin bu doğrular hakkında sorular sorar, tanrının varlığı problemi tanrının varlığı kanıtlanabilir mi , tanrının varlığına ilişkin kanıtlar nelerdir , ne kadar geçerlidir ? Sorularında tanrının varlığı problemi irdelenir ve tanrının varlığını kabul eden ve reddeden kanıtlar ele alınır.
Evrenin yaratılışı problemi:
Evren öncesi ve sonrası bir varlık mıdır? Sorularındaki irdelemeler evrenin yaratılış problemini ilişkindir.
Vahyin imkanı problemi:
Vvahiy olanaklı mıdır ? Tanrı insana vahiy yoluyla bilgiler vermekte midir? Sorularında bu problem ele alınıp sorgulanmaktadır.
Ruhun ölümsüzlüğü problemi:
Ölüm bir son mudur? Ölümden sonra yeni bir yaşam var mıdır? Gibi sorulara yanıt arandığı temel sorulur.
Tanrı hakkındaki görüşler ve temel özellikleri şu şekilde sınıflandırılabilir:
Tanrının varlığını kabul edenler , tanrının varlığını reddedenler , tanrının varlığı yada yokluğunun bilinemeyeceğini öne süren görüşler olarak 3 grup adı altında ele alınıp incelenir.
A-) Tanrının varlığını kabul edenler : Tanrının varlığını kabul edenler de 3 grup adı altında ele alınır:
Bunlar: teizm , deizm ve panteizmdir.
1.Teizm (yani tanrıcılık): Tanrının varlığını kabul eden görüşlerden teizme göre tanrı ezeli ve ebedi bir yaratıcı olarak her şeyi varlık koşulu ve nedenidir. Evren ve insanla sürekli ilişki içerisindedir. Teizm tanrının insanlar üzerindeki etkisini onaylar.
Teizme göre var olan ve yok olan her şey Tanrı’dandır . Yani her şey Tanrı’dan gelir yeniden ona döner , o her şeye hakimdir.
Teistler tanrının varlığına ilişkin şu kanıtları öne sürerler: Bunlar: ontolojik Kanıt , kozmolojik Kanıt , düzen ve amaç kanıtı , dini tecrübe ve ahlak kanıtı.
2.Deizm: Varlığı akılla bilinen ve evreni karışmayan Tanrı anlayışına dayanan dini felsefi öğretidir. Yani deizm dinin akılla temellendirilmesi de diyebiliriz. Bu öğrencideki filozoflari yaratmayı olmuş bitmiş bir iş olarak görürler. Tanrı aşkındır, içkin yani evrenin içinde var olan bir şey değildir. Teizimde yaratma eylemi sürekli iken, burada (deizmde) olmuş bitmişlik söz konusudur.
Deizmin iki temel ilkesi vardır : 1-Tanrı vardır ama evrene müdahale etmez Tanrı evreni kendi haline bırakmış edilgin bir tanrıdır. Evren kendi kanunlarıyla işler. 2- Tanrı evreni yaratmış baştan evrenin işleyiş yasalarını belirlemiş ve kendi haline bırakmıştır böyle de devam edecektir.
Deizm doğa olaylarını maddeye bağlamaktadır. Bu anlayışla maddeciliğe yaklaşmaktadır. Deistler İnsan aklına ve bilime güvenirler . Bu anlamda vahiyi ihtiyaç olmadığını düşünürlerinin dualarını kabul etmezler.
Deizm inancı akla dayandırarak evrenin yasalarının akıl yoluyla açıklamaya çalışır akıl dini kurmayı amaçlamışlardır . Deistler Locke, Newton Reausseau , voltair ve shaftesbury deist olarak bilinen düşünürlerdir.
3. panteizm(Tümtanrıcılık) Evren ile tanrıyı bir sayar. Evren Tanrıdan ayrı bir şey değildir. Bu görüştekiler her şeyde tanrıyı görür , Onu evrenin içinde düşünürler. Panteizm Tanrı evrenin içinde eritmekte ve etkisiz hale getirmektedir. Tanrı evreni içkindir yani doğada etrafımızda baktığımız her şeyde tanrıyı görürüz. Çünkü her şeyi yaratan tanrıdır.
Spinoza panteizmin önde gelen savunucusudur. Ona göre tanrı ve evren aynıdır. spinoza’nın sistemi katı ve mutlak determinizmdir. Evrende herşey bir zorunlulukla olup biter. Herşey baştan sona önceden belirlenmiştir. Çünkü Tanrı nedenlerin dışında değil içindedir. Tanrı tek tek nesnelerin ve görünüşlerin varlık nedenidir. Burada insan özgürlüğüne yer yoktur, insan olanı kabullenmek onunla yetinmek zorundadır.
Din Felsefesinin Temel Problemleri ve Tanrının Varlığını Kabul Eden Görüşler Nelerdir